Toplam kalite anlayışına uygun olarak 2005 yılından itibaren uygulamaya giren standartlar sistemini anlatmak amacıyla bu çalışma hazırlanmış olup, standartlar sistemi tanıtılarak, yararları hakkında bilgi verile¬cektir. Standartlar sistemi nedir? Standartlar sistemi, eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinin sayı ve niteliklerinin her kurum için ayrı ayrı belirlenmesini ve bunun takip edilmesini ifade eder. Örneğin; E-tipi kapalı cezaevleri için 22 standart belirlenmişken, K-I tipleri için 12 standart saptanmıştır. Bu standartlar her cezaevinin koşullarına göre de değişebilmektedir. Örneğin; kurumdaki kapsamlı onarım ve bakım çalışmaları, hükümlü veya tutuklu sayısı ile risk durumları gibi etkenler standartların sayısının ya da o standart içerisinde ulaşılması istenilen sayısal hedeflerin her cezaevi için farklı belirlenmesine neden olabilmektedir. Kurumlardan gelen eğitim çizelgelerine, Genel Müdürlükten gönderilen cevabi yazılarda, her kurumun standartları ile bu standartlar içerisinde ulaşılması gereken sayısal hedefler belirtilecektir. Bütün cezaevlerine ilişkin güncel veriler bilgisayar ortamında kayıtlı olduğu için Genel Müdürlük tarafından ülke genelindeki başarı düzeyi de dikkate alınarak bu hedefler belirlenmektedir. Kurumların eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinde bu standartların altında kalmamaları gerekir. Standartlar sistemine neden ihtiyaç duyuldu? Ülkemizde bulunan 444 cezaevinin, kurumsal ve fiziksel yapıları, bulundukları bölgenin koşulları, iş olanakları, eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinde destek alınacak sivil toplum kuruluşları veya kamusal kurumların sayı ve nitelikleri, kurumların bulunduğu yerin sosyal ve kültürel dokusu, coğrafyası, iklim koşulları, hükümlü ve tutuklu yapısı vb. faktörler açısından tek tipte olduğunu söyleyemeyiz. Bu nedenle Türkiye’deki bütün kurumlar için birkaç genel ve soyut standart belirlemek yerine, her cezaevine kendi koşullarına göre standart belirlemek daha gerçekçi ve doğru olur. Standartlar sisteminden beklenen yararlar nelerdir? i) Planlı gelişme: Genel Müdürlüğün eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinde ulaşmak istediği kısa (bir yıllık), orta (üç yıllık) ve uzun vadeli (lAyıilık) hedefleri bulunmaktadır. “Nereye gittiğini bilmeyen bir gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez.” sözünde veciz bir şekilde ifade edildiği gibi eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinde de arzulanan ivmeyi sağlamak; hedefleri belirleyerek bunların gerçekleştirilmesi için çalışmak suretiyle mümkündür. Genel Müdürlüğün eğitim ve iyileştirme faaliyetleri konusunda planladığı hedeflere ulaşması, her cezaevinin kendine düşen sorumlulukları yerine getirmesiyle olanaklıdır. İşte standartlar sistemi, eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinde kurumlara düşen sorumluluğun adil paylaşımını sağlamaktadır. Her cezaevi kendi standartlarını gerçekleştirirse, Genel Müdürlüğün arzuladığı Türkiye genelindeki hedeflere de ulaşılmış olur.
2) Sağlıklı iletişim: Her cezaevi standartlarını bildiği ve neler yapılması gerektiği konusunda kendi koşullarına uygun olarak somut şekilde yönlendirildiği için, Genel Müdürlük ile cezaevleri arasında eğitim ve iyileştirme konusunda daha sağlıklı bir iletişim kurulmaktadır. 3) Nesnel denetim ve değerlendirme: Standartlar, Cumhuriyet başsavcılıklarına, Adalet Müfettişlerine ve Kontrolörlere de bilgisayar ortamında aktarılacağından eğitim ve iyileştirme faaliyetlerinin objektif kriterlere göre denetlenmesi de mümkün olabilecek, tayin ve terfilerde de bu duru¬mun dikkate alınması sağlanabilecek ve her cezaevinin başarısı % üzerinden sayısal olarak değerlendirilebilecektir.
4) Yönlendirme: Merkezde var olan bilgi birikimini taşraya (alana) taşıyarak cezaevi idarecilerini ve personelini eğitici ve destekleyicidir. S) Görev dağılımının belirlenmesi, görev tanımının yapılması (Sorumluluğun sınırlarının belirlenmesi): Genel Müdürlüğün ve her kurumun eğitim alanın¬da yapacağı katkılar ve üzerine düşen görevler belirlendiği için beklentilerin isabetli olmasını sağlar. Bir ekip ruhunun oluşması, ekipteki herkesin birbirini tanıması ve neler yapacağı konusunda sağlıklı bir fikir sahibi olmasına bağlı olduğundan standartlar sistemi bu açıdan da çok önemlidir.
6) Kaynakların etkin ve verimli kullanılması: Standartlar sistemi, verimsiz projelerin sayısının en aza indirilmesi ve bu şekilde kaynak israfının önlenmesi bakımından da önem taşımaktadır. 7)Kurumsallaşma: Her kuruma ilişkin zengin içerikli eğitim programları oluşturulacağından cezaevlerindeki eğitimin kurumsallaşması, bir anlamda cezaevlerinin okullaşması mümkün olacaktır. 8)Ayrıntılı istatistiki bilgiler: Standartlar sistemi, hem cezaevi bazında hem de Ülke genelinde ayrıntılı ve doğru istatistiki bilgiler edinilmesini sağlayarak, eğitim faaliyetlerinde aksayan yönlerin derhal tespit edilerek gerekli önlemlerin alınmasına imkan verir.
9)Diğer yararlar: Yukarıda saydıklarımızın yanında asıl amaç olan hükümlülerin topluma kazandırılmasının sağlayacağı faydalar da dikkate alınmalıdır.