Sayı 3 ESKİ HÜKÜMLÜLERE TANINAN HAKLAR ve BUNLARIN KULLANILMASI (1)

Özgürlüğünden yoksun kalan kişilerin tahliye sonrasında topluma uyum sağlamaları, yeniden suç işlemelerinin önlenmesi, üretken ve mutlu bir birey olarak sosyal yaşamda yer almaları, ancak kimseye muhtaç olmadan, geçimlerini çalışarak sürdürmeleriyle mümkündür. Çağdaş infaz anlayışı; tahliye olan kişilerin özgürlüklerine kavuştuklarında mağdur edilmemelerini hedeflemektedir. Topluma uyum süreci içerisinde bu kişilere, isimlerinin karıştığı fiilin niteliğine bakılmaksızın Devletin ve toplumun her kesiminin desteği gereklidir. Bu sorumluluğun bilincinde olan Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, kurumlarda bulunan kişilerin özgürlüklerini kazandıkları andan itibaren onlara yardımcı olmak, sorunlarını çözmeye çalışmak ve topluma uyum sürecinde yaşanması olası sorunlarda onlara destek olmak amacıyla Eğitim Dairesi Başkanlığı bünyesinde 4.11.1996 tarihinde “Tahliye Sonrası Koruma Şubesi” kurmuştur. Temel amacı, kurumlarımızda bir süre kaldıktan sonra özgürlüklerine kavuşan kişilere yardımcı olmak olan Tahliye Sonrası Koruma Şubesi’nin faaliyetleri şunlardır: A. İŞE YERLEŞTİRME Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün, Tahliye Sonrası Koruma Şube Müdürlüğüne başvuruda bulunan eski hükümlülerle kişisel görüşme yöntemi uygulanarak, onların fiziksel, meslekî, ailevî ve kişisel olarak tanınmalarına elverişli bilgiler alınmaktadır. Bu şekilde uygun bir işe yerleştirilmelerine çalışılmaktadır. Konuyla ilgili olarak Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ile yakın ilişki kurulmaktadır. Bu ilişkinin kurumsallaşması için hazırlanan “İşbirliği Protokolü” Haziran ayı içerisinde imzalanacaktır. Ayrıca “50’den fazla işçi çalıştıran işyenleri”ne ait bilgilerin bulunduğu bir bilgi bankası oluşturulmuştur. Bu bilgi bankası yardımıyla işe ihtiyacı olan kişilerin uygun işyerlerine yönlendirilmesine çalışılmaktadır. İşe yerleştirilen kişilerin işe uyumları telefonla da takip edilmekte, herhangi bir zorlukla karşılaşıldığında gerekli müdahalede bulunulmaktadır. Bu şekilde 1475 sayılı İş Kanununun 25/B maddesi ile “Eski Hükümlülerin İstihdamı Hakkında Tüzük”ün 4üncü maddesinde düzenlenen eski hükümlü kontenjanının imkânlar ölçüsünde doldurulmasına çalışılmaktadır. Eski hükümlüleri işe yerleştirme görevi kural olarak Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğüne ait olmakla birlikte Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü de bu konudaki çalışmaları destekleyici ve katkı sağlayıcı bir görevi üstlenmiş durumdadır. Çünkü bu kişilerin topluma kazandırılması için hazırlanmaları ve eğitimlerinin sağlanması Genel Müdürlüğümüzün sorumluluğundadır. Dolayısıyla her iki kurum arasındaki işbirliğinin önemi büyüktür.

B. ESKİ HÜKÜMLÜLERİN MADDÎ VE NAKDÎ YÖNDEN DESTEKLENMELERİ Genel Müdürlüğümüzün işbirliği içinde olduğu, resmî, özel, gönüllü kişi ve kuruluşların desteğiyle kurumlarımızdan tahliye olan kişilerin maddî ve nakdî açıdan desteklenmesine çalışılmaktadır. Bu çerçevede 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’nun 2 nci maddesi uyarınca il veya ilçe Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Başkanlığına eski hükümlülerin aynî ve nakdî olarak desteklenmeleri için talepte bulunulmaktadır. Yapılan araştırmaya göre yardıma muhtaç oldukları tespit edilenlere ilgili Vakıf tarafından imkânlar ölçüsünde yardım sağlanabilmektedir.